Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

Interes, który należy wykazać przy wnioskowaniu o informację publiczną przetworzoną nie może mieć charakteru indywidualnego, lecz publiczny, posiadający walory interesu szczególnie istotnego.

Wyrokiem z dnia 27 maja 2015 r. (sygn. I OSK 1313/14) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 stycznia 2014 r. (sygn. II SA/Wa 1942/13) oddalającego skargę na decyzję Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Do Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej [dalej: Dyrektor UKS] trafił wniosek o udostępnienie informacji publicznej poprzez udzielenie odpowiedzi na pytanie, w ilu przypadkach wszczęte przez Urząd Kontroli Skarbowej postępowania karne skarbowe spowodowały zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, na podstawie art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej i w wyniku tego zawieszenia zobowiązanie podatkowe nie zostało wykonane w całości przed upływem ustawowego terminu przedawnienia (z wyjątkiem okresu zawieszenia na skutek wszczęcia postępowania karnego skarbowego).

W związku z uznaniem przez Dyrektora UKS żądanej informacji publicznej za informację przetworzoną, wnioskodawca został wezwany do wykazania istnienia szczególnie istotnego interesu publicznego.

W odpowiedzi wnioskodawca wskazał, że jego zdaniem żądana informacja jest informacją o charakterze prostym. Niezależnie od powyższego przedstawił argumentację celem wykazania, że jej uzyskanie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.

Uznając, że wnioskodawca nie wykazał, że uzyskanie żądanej informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego, Dyrektor UKS odmówił, w drodze decyzji administracyjnej, udostępnienia żądanej przetworzonej informacji publicznej.

W następstwie złożonego odwołania ww. decyzja Dyrektora UKS została utrzymana w mocy decyzją Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, który podzielił stanowisko i argumenty zawarte w decyzji organu I instancji oraz jej uzasadnieniu.

Na powyższą decyzję organu II instancji wnioskodawca wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Wyrokiem z dnia 23 stycznia 2014 r. (sygn. II SA/Wa 1942/13) Sąd I instancji oddalił skargę na decyzję organu II instancji podzielając stanowisko, iż żądana informacja publiczna stanowi informację przetworzoną, a wnioskodawca mimo wezwania nie wykazał, że jej udostępnienie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego.

Od powyższego wyroku WSA w Warszawie została wniesiona skarga kasacyjna, którą wyrokiem z dnia 13 maja 2015 r. (sygn. I OSK 1313/14) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił.

NSA zgodził się ze stanowiskiem organów oraz Sądu I instancji, że wnioskowane informacje stanowią informację o charakterze przetworzonym, bowiem organ nie był w ich posiadaniu i musiałby taką informację specjalnie dla wnioskodawcy opracować (wytworzyć), zgodnie z żądaniem wniosku.

W uzasadnieniu Sąd II instancji wskazał, że zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. Oznacza to, że informacja przetworzona podlega udostępnieniu tylko w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. NSA powołując się na dotychczasowe orzecznictwo sądów administracyjnych w tym zakresie zaznaczył, że „informacją przetworzoną jest informacja publiczna opracowana przez podmiot zobowiązany przy użyciu dodatkowych sił i środków, na podstawie posiadanych przez niego danych, w związku z żądaniem wnioskodawcy i na podstawie kryteriów przez niego wskazanych, czyli innymi słowy informacja, która zostanie przygotowana specjalnie dla wnioskodawcy wedle wskazanych przez niego kryteriów. Informacja przetworzona to taka informacja, której wytworzenie wymaga intelektualnego zaangażowania podmiotu zobowiązanego”. Sąd II instancji wskazał, że co prawda art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej stanowi w istocie ograniczenie prawa dostępu do informacji publicznej, to jest ono jednak dopuszczalne na podstawie art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, czyniąc to w zgodzie z zasadą proporcjonalności. Zdaniem NSA nie można w tym przypadku mówić o łamaniu konstytucyjnych uprawnień obywatela, skoro przedkładając interes publiczny nad interes strony, prawodawca ma na względzie zapewnienie prawidłowego funkcjonowania organów Państwa i innych podmiotów zobowiązanych do udzielania informacji publicznej.

Powołując się na orzecznictwo sądowoadministracyjne Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że nie chodzi o to, „by udzielenie informacji publicznej było jedynie istotne dla interesu publicznego, lecz ma być dla tego interesu publicznego szczególnie istotne. W przypadku bowiem informacji publicznej przetworzonej, jej udostępnienie poprzedzone jest procesem tworzenia nowej informacji, nieistniejącej w chwili skierowania wniosku w takim kształcie i w takiej postaci, jakiej oczekuje wnioskodawca. Wspomniany proces powstawania tej informacji skupia podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej na jej wytworzeniu dla wnioskodawcy, odrywając go od przypisanych mu kompetencji i zadań, toteż ustawodawca zdecydował, że proces wytworzenia nowej informacji w oparciu o posiadane dokumenty obwarowany będzie koniecznością wykazania, że jej udostępnienie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego”.

Jednocześnie NSA zauważył, że choć pojęcie interesu publicznego jest pojęciem szerokim i nieostrym, nie ulega jednak wątpliwości, że obejmuje ono interes ogółu (określonej wspólnoty), a nie jedynie interesy indywidualne. Ponadto, zdaniem NSA, szczególny interes publiczny, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, posiadać będzie osoba, która występować będzie o informację publiczną obiektywnie istotną z punktu widzenia społeczeństwa, a więc informacje np. mogące bezpośrednio potwierdzić istnienie jednoznacznie negatywnych nieprawidłowości w działaniu sfery publicznej. Szczególny interes publiczny obejmuje również udostępnienie informacji, które pozwalają w sposób niewątpliwy na efektywne gospodarowanie środkami publicznymi. Jednakże zdaniem NSA nie odnosi się on do wniosków w materii, której istotność dla społeczeństwa wydawać się może sporna.

Mając powyższe na uwadze NSA stwierdził, że materia objęta wnioskiem skarżącego nie może być określona jako jednoznacznie objęta zainteresowaniem i szczególnym interesem społeczeństwa, w związku z tym jego skarga kasacyjna podlega oddaleniu.

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj