Dialog techniczny pozwala lepiej przygotować postępowanie o udzielenie zamówienia i ramy współpracy z wykonawcą. Korzyści dialogu technicznego mogą być jeszcze większe przy planowaniu projektów PPP.

Dialog techniczny został wprowadzony do ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych^[i] [dalej również: „ustawa Pr.z.p.”] z dniem 20 lutego 2013 r. Odzwierciedla on instytucję, o której mowa w motywie 8 preambuły dyrektywy 2004/18/WE[ii] oraz motywie 15 preambuły dyrektywy 2004/17/WE^[iii]. Przepisy art. 31a - 31c ustawy Pr.z.p. stanowią, że zamawiający, przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia, może przeprowadzić dialog techniczny, zwracając się o doradztwo lub udzielenie informacji w zakresie niezbędnym do przygotowania opisu przedmiotu zamówienia, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub określenia warunków umowy.

Wbrew literalnemu brzmieniu powyższych przepisów, które może błędnie sugerować, że dialog techniczny obejmuje tylko kwestie techniczne dotyczące przedmiotu zamówienia, dotyczy on wszystkich aspektów związanych z udzielanym zamówieniem, a więc także np. aspektów prawnych, ekonomicznych lub finansowych.

Podstawowym celem dialogu technicznego jest, aby zamawiający planujący postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego wcześniej zdobył informacje o najnowszych, najkorzystniejszych i najtańszych rozwiązaniach technicznych, technologicznych, prawnych, wykonawczych, organizacyjnych, handlowych, ekonomicznych oraz logistycznych w dziedzinie, w której zamierza udzielić zamówienia.[iv] Zamawiający może dzięki temu skonkretyzować swoje potrzeby, a w konsekwencji przygotować lepiej opis przedmiotu zamówienia, specyfikację istotnych warunków zamówienia lub określić warunki umowy w sposób odpowiadający aktualnym wymaganiom i standardom rynkowym.

Praktyka pokazuje, że dialog techniczny może znaleźć zastosowanie na gruncie wszystkich regulacji dotyczących kontraktów szeroko rozumianego prawa zamówień publicznych, w tym również umów o partnerstwie publiczno-prywatnym. Co bowiem istotne, zgodnie z ustawą z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym [dalej również: „ustawa o PPP”][v], wybór partnera prywatnego dokonywany jest przede wszystkim: w trybie koncesji (art. 4 ust. 1 ustawy o PPP) albo w trybie zamówienia publicznego (art. 4 ust. 2 ustawy o PPP). Z uwagi na szereg kwestii prawnych, ekonomicznych lub technologicznych wymagających analizy przed rozpoczęciem przedsięwzięcia w formule partnerstwa publiczno-prywatnego [dalej również: „PPP”], konsultacje w ramach dialogu technicznego mogą okazać się przy tego typu kontraktach jeszcze bardziej pomocne.

W ramach przedsięwzięć PPP dialog techniczny może między innymi pomóc w:

• skonfrontowaniu potrzeb podmiotu publicznego z możliwościami ich realizacji na ciągle zmieniającym się rynku;
• rzetelnym przygotowaniu się do realizacji projektu, zwłaszcza w zakresie określenia jego przedmiotu, w konsekwencji również zapewnieniu celowego, racjonalnego i oszczędnego wydatkowania środków publicznych;
• określeniu optymalnych kryteriów wyboru pożądanej przez podmiot publiczny technologii;
• zidentyfikowaniu kosztów długoterminowych;
• skrupulatnym wykonaniu analiz przedrealizacyjnych, w tym analiz prawnych, ekonomiczno-finansowych, a także analizy ryzyk.

Warto zaznaczyć, że dialog techniczny nie rodzi po stronie podmiotu publicznego obowiązku przeprowadzenia docelowego postępowania o wyłonienie partnera prywatnego.

Formuła dialogu technicznego oraz wielość korzyści wynikających z jego prowadzenia powinny stanowić dla zamawiających naturalną zachętę do stosowania tej instytucji. Przemawiają za tym także doświadczenia np. Holandii, Danii, Włoch lub Hiszpanii, gdzie dialog techniczny wykorzystywany jest z powodzeniem od wielu lat. W krajach tych dialog techniczny poprzedza przede wszystkim postępowania odznaczające się innowacyjnością oraz wysokim stopniem zaawansowania technicznego.

Dialog techniczny należy prowadzić w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie potencjalnych wykonawców i oferowanych przez nich rozwiązań, czego wyrazem jest z jednej strony obowiązek zamawiającego polegający na zamieszczaniu informacji o zamiarze przeprowadzenia dialogu technicznego oraz o jego przedmiocie na stronie internetowej, z drugiej zaś, konieczność zamieszczania informacji o zastosowaniu dialogu technicznego w ogłoszeniu o zamówieniu, którego ten dialog dotyczył. Stosowne informacje o wcześniej prowadzonym dialogu powinny być również załączone do protokołu prowadzonego następnie postępowania.

Wszczynając dialog techniczny warto pamiętać o tym, aby we właściwy sposób sformułować jego warunki. Warunki takie w praktyce zawarte będą w ogłoszeniu lub w regulaminie dialogu technicznego zamieszczanych na stronie internetowej podmiotu publicznego wraz z informacją o zamiarze i przedmiocie prowadzenia dialogu. Ważnymi postanowieniami w ramach powyższej dokumentacji będą między innymi te dotyczące: braku obowiązku wszczynania przez podmiot publiczny postępowania o udzielenie zamówienia po zakończeniu dialogu technicznego, kwestii praw autorskich do utworów przekazanych przez potencjalnych wykonawców w trakcie dialogu, czy też wyłączenia roszczeń wykonawców z tytułu zwrotu kosztów uczestnictwa w dialogu.

Instytucja dialogu technicznego w zmienionej trochę postaci, została uwzględniona także w nowych dyrektywach unijnych dotyczących zamówień publicznych, których termin implementacji upływa 18 kwietnia 2016 r. Zgodnie z art. 40 dyrektywy 2014/24/UE[vi] oraz art. 58 dyrektywy 2014/25/UE[vii] przed rozpoczęciem postępowania o udzielenie zamówienia podmioty zamawiające mogą przeprowadzić konsultacje rynkowe mające na celu przygotowanie zamówienia i poinformowanie wykonawców o swoich planach i wymaganiach dotyczących zamówienia. W tym celu zamawiający mogą np. szukać lub korzystać z doradztwa niezależnych ekspertów lub władz albo uczestników rynku.

Praktyka pokazuje, że dialog techniczny w Polsce zaczyna być z powodzeniem stosowany przy planowaniu przedsięwzięć w formule PPP np. w obszarze gospodarki odpadami.