Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

Droga konieczna wyznaczana dla nieruchomości niemającej odpowiedniego dostępu do drogi publicznej może przechodzić przez nieruchomości sąsiednie także wówczas, gdy istnieje konieczność rozbiórki znajdujących się na nich budynków.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 5 listopada 2014 r. (sygn. III CZP 74/14) odniósł się do kwestii budowy drogi publicznej na terenie znajdującym się w sąsiedztwie nieruchomości, które nie mają do niej dostępu, w przypadku gdy realizacja inwestycji wymaga dokonania uprzedniej rozbiórki istniejącej zabudowy. Zgodnie z treścią uchwały dopuszczalne jest  przeprowadzenie drogi koniecznej przez zabudowaną działkę.

Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej jej właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia potrzebnej służebności drogowej (art. 145 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny; t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 121, dalej również jako: k.c.). Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o ustanowienie służebności drogi koniecznej miał jednak wątpliwość, czy drogę można wytyczyć również w miejscach, w których aktualnie znajdują się budynki gospodarcze.

W przedmiotowym stanie faktycznym wnioskodawcy kupili nieruchomości bez dostępu do drogi publicznej z uwagi na ich niską cenę oraz przekonanie, że jednostka samorządu terytorialnego ma zamiar wybudować prowadzącą do nich drogę publiczną. Przekonanie wydawało się uzasadnione, gdyż zostało już przeprowadzone odpowiednie postępowanie wywłaszczeniowe. Przeszkodą do realizacji inwestycji okazał się jednak spór z jednym z właścicieli wywłaszczanych nieruchomości. Z uwagi na okoliczności sprawy właściciele nieruchomości bez dostępu do drogi publicznej wystąpili więc z wnioskiem o ustanowienie służebności drogi koniecznej. Sąd go uwzględnił, właściciele obciążonych działek nie zgadzali się jednak ze sposobem wytyczenia drogi, która miała przebiegać w bezpośrednim sąsiedztwie ich garaży, a ponadto przecinać istniejący budynek gospodarczy.

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy w Poznaniu przedstawił Sądowi Najwyższemu pytanie prawne, czy droga konieczna wyznaczana dla nieruchomości bez odpowiedniego dostępu do drogi publicznej może przebiegać przez teren zabudowany oraz w jakim postępowaniu powinno dojść do nakazania właścicielom nieruchomości obciążonych usunięcia przeszkód uniemożliwiających korzystanie z wyznaczonej drogi.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 5 listopada 2014 r. wskazał, że w sytuacji, gdy występują przesłanki przeprowadzenia drogi przewidziane w art. 145 § 2 i 3 k.c., droga konieczna może być przeprowadzona przez nieruchomość sąsiednią także wtedy, gdy istnieje konieczność rozbiórki istniejącego na tej nieruchomości budynku - wzniesionego na podstawie pozwolenia na budowę albo bez takiego pozwolenia, ale którego budowa została zalegalizowana na podstawie art. 49 i nast. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 ze zm.). Ponadto sąd może orzec nakazy lub zakazy niezbędne do urządzenia tej drogi w postanowieniu o ustanowieniu służebności drogi koniecznej.

Wskazana uchwała może mieć wpływ na wydawane przez sądy w postępowaniach o ustanowienie drogi koniecznej postanowienia.

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj